Populariti
rokok elektronik (e-rokok) terus berkembang di seluruh dunia, kerana ramai yang
menganggap ia sebagai alternatif yang lebih selamat berbanding merokok. Tetapi
kesan jangka panjang penggunaan e-rokok, yang biasa disebut "vaping,"
atau vape di negara kita tidak diketahui.
Tahun lepas sepasukan saintis melaporkan bahawa e-rokok boleh mengubah suai bahan
genetik atau DNA dalam sel mulut pengguna yang boleh meningkatkan risiko kanser
mereka.
Mereka membentangkan keputusan hasil penyelidikan di Mesyuarat Agung Nasional 256 & Pameran Persatuan Kimia Amerika (ACS) yang berlangsung antara 19 - 23 Ogos 2018.
"E-
rokok adalah trend yang popular namun kesan kesihatan jangka panjang tidak
diketahui," kata Romel Dator, Ph.D., yang menyampaikan karya itu dalam mesyuarat
tersebut.
"Kami
mencirikan jenis bahan kimia yang memberi kesan kepada penghisap e-rokok serta sebarang
kerosakan DNA yang berpunca daripada bahan-bahan berkaitan."
E-rokok diperkenalkan ke pasaran pada tahun 2004. Ia merupakan peranti elektronik genggam yang apabila dihisap oleh pengguna akan memanaskan cecair biasanya mengandungi nikotin dan bahan-bahan kimia lain berubah menjadi aerosol.
Terdapat
pelbagai jenis perisa cecair e-rokok termasuk yang digemari pengguna seperti perisa
buah, coklat dan gula-gula. Gliserin adalah antara bahan yang menyumbang rasa
manis.
Menurut
laporan ketua Perkhidmatan Kesihatan Awam Amerika Syarikat 13.5 peratus pelajar
sekolah redah atas (middle school, umur 11-13), 37.7 peratus pelajar sekolah
menengah dan 35.8 peratus daripada golongan dewasa muda (18 – 24 tahun) telah
menggunakan e-rokok berbanding 16.4 peratus golongan dewasa lebih tua (25 tahun
ke atas).
“Sedia
maklum bahawa pembakaran tembakau dalam rokok menyebabkan lebih banyak
pembentukan karsinogen berbanding e-rokok,” kata Silvia Balbo, Ph.D.,
penyelidik utama projek tersebut yang bertugas di Pusat Kanser Masonik di Universiti
Minnesota. “Namun kita tidak benar-benar tahu kesan menghirup gabungan sebatian
yang dihasilkan oleh peranti ini. Walau pun kandungan kedua-duanya berbeza
(antara e-rokok dan rokok tembakau) ia tidak bermakna bahawa e-rokok
benar-benar selamat.
Untuk
mencirikan pendedahan kimia semasa penghisapan para penyelidik merekrut lima
pengguna e-rokok. Mereka mengumpul sampel air liur sebelum dan selepas sesi penghisapan
yang berlangsung selama 15 minit dan sampel dianalisa terhadap bahan kimia yang
diketahui merosakkan DNA.
Untuk
menilai kesan jangka panjang yang mungkin berlaku, pasukan menilai kerosakan
DNA di dalam sel mulut sukarelawan. Para penyelidik menggunakan kaedah
berasaskan jisim spektrometri seperti yang telah mereka lakukan sebelum ini
untuk kajian yang berbeza di mana mereka menilai kerosakan DNA mulut yang
disebabkan oleh penggunaan alkohol.
Dator
dan Balbo mengenalpasti tiga sebatian yang merosakkan DNA iaitu formaldehid,
akrolein dan metilglioksal di mana paras masing-masing meningkat dalam air liur
selepas penghisapan e-rokok. Berbanding dengan orang yang tidak menghisap
e-rokok, empat daripada lima pengguna e-rokok menunjukkan peningkatan kerosakan
DNA yang berkaitan dengan pendedahan akrolein.
Penemuan
yang paling menjadi tumpuan adalah berkaitan akrolein. Ia terbentuk apabila
gliserol (gliserin) dipanaskan. Propylene glycol dan glycerin sayuran adalah dua
daripada empat bahan utama terdapat dalam cecair e-rokok seperti dinyatakan
oleh Consumer Advocates for Smoke-Free Alternative Association
Jenis
kerosakan yang dipanggil DNA tambahan berlaku apabila bahan kimia toksik
misalnya apabila akrolein bertindak-balas dengan DNA. Jika sel tidak membaiki
kerosakan supaya replikasi DNA normal boleh berlaku maka ia berpotensi
membentuk kanser.
Lebih
banyak penyelidikan diperlukan untuk melihat sama ada tahap bahan kimia ini
cukup tinggi untuk membahayakan kesihatan manusia, kata Dr Norman Edelman,
penasihat saintifik kanan Persatuan Paru-paru Amerika. "Seorang ahli kimia
tua Jerman berkata, 'Semua bahan berpotensi bertindak sebagai racun yang bergantung
kepada dos,' 'kata Edelman.
"Sedia maklum memang terdapat bahan kimia dalam aerosol e-rokok yang bersifat
karsinogen namun sama ada ia akan menyebabkan kanser atau tidak dan sehingga tahap mana tidak
pula diketahui."
Ia
mungkin berdekad sebelum diketahui sama ada ia meningkatkan risiko kanser
kerana orang-orang yang telah menghisapnya selama bertahun-tahun sama ada akan atau
tidak mengalami penyakit ini, kata Edelman. "Secara umum, paras bahan
penyebab kanser dalam aerosol e-rokok adalah lebih rendah daripada bahan
penyebab kanser dalam asap rokok," katanya. "Namun, kepekatan bahan tersebut
mencukupi untuk menyebabkan kerosakan DNA yang merupakan langkah pertama dalam pembentukan
kanser," kata Edelman.
Para
penyelidik merancang untuk menindaklanjutkan kajian awal ini dengan kajian
berskala lebih besar yang melibatkan lebih ramai pengguna e-rokok dan kawalan.
Mereka juga mahu melihat bagaimana tahap DNA tambahan berbeza antara pengguna
e-rokok dan perokok rokok biasa. "Membandingkan rokok dan rokok tembakau
adalah benar-benar seperti membandingkan epal dan oren. Pendedahannya
berbeza," kata Balbo. "Kami masih tidak pasti apa yang dilakukan oleh
peranti e-rokok ini dan kesannya terhadap kesihatan namun penemuan kami menunjukkan
bahawa kajian lanjut harus dijalankan."
1. DNA tambahan: B- Inggeris DNA adduct merujuk kepada DNA bergabung secara kovalen dengan bahan kimia misalnya safrole, benzopirenediol epoksid atau asetaldehid. Proses tersebut selanjutnya boleh mencetus pembentukan kanser.
SUMBER:
Silvia Balbo, Ph.D., assistant professor, environmental health sciences, Masonic Cancer Center, University of Minnesota, Minneapolis; Gregory Conley, president, American Vaping Association, Stratford, Conn.; Romel Dator, Ph.D., postdoctoral associate, Masonic Cancer Center, University of Minnesota; Norman Edelman, M.D., senior scientific adviser, American Lung Association; Aug. 20, 2018, presentation, American Chemical Society's annual meeting, Boston
BACAAN LANJUT:
What Do We Know About E-cigarettes? American Cancer Society. HYPEELINK https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/tobacco-and-cancer/e-cigarettes.html
What Do We Know About E-cigarettes? American Cancer Society. HYPEELINK https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/tobacco-and-cancer/e-cigarettes.html