Gabungan ubat tahan sakit, NSAIDs, dan antibiotik bukan sahaja merosakkan mukosa gastrik, malah boleh mencetuskan mutasi DNA dan risiko kanser jika digunakan secara berpanjangan
Penggunaan berulang NSAIDs bersama antibiotik dan ubat tahan sakit boleh merosakkan sistem gastrousus dan berpotensi mutagenik. Ketahui risiko tersembunyi dan bukti saintifik yang menyokong amaran ini.P
Penggunaan Gabungan Ubat dan Risiko Tersembunyi
Di Malaysia, amalan memberi kombinasi NSAIDs (seperti diclofenac atau ibuprofen) bersama antibiotik dan ubat tahan sakit secara berulang merupakan satu tren biasa di klinik swasta. Meskipun kesannya pantas, penggunaan tanpa kawalan dipercayaibboleh memberi kesan buruk kepada kesihatan jangka panjang, termasuk kerosakan mukosa gastrik dan risiko mutasi genetik (mutagenesis).
1. Kesan Terhadap Mukosa Gastrik
NSAIDs menghalang enzim COX-1, yang penting dalam menghasilkan prostaglandin pelindung mukosa perut. Tanpa prostaglandin, mukosa menjadi lebih terdedah kepada hakisan asid dan menyebabkan gastritis, ulser dan pendarahan gastrointestinal (Laine et al., 2008).
Antibiotik spektrum luas pula boleh merosakkan keseimbangan mikrobiota usus, mengurangkan imuniti tempatan dan menyumbang kepada keradangan serta kerosakan tisu.
Ubat tahan sakit seperti paracetamol (dalam dos tinggi atau penggunaan jangka panjang) menghasilkan metabolit toksik NAPQI, yang boleh menyebabkan tekanan oksidatif dalam sel hati dan menyebabkan kerosakan hepatoselular.
2. Tekanan Oksidatif dan Mutagenesis
Penggunaan berpanjangan ubat-ubatan ini menyebabkan peningkatan radikal bebas (ROS). ROS merosakkan DNA, protein dan membran sel – merangsang mutasi spontan dan berpotensi mencetuskan pertumbuhan sel tidak normal (Klaunig & Kamendulis, 2004).
Beberapa NSAIDs seperti indometasin dan diklofenak telah dikaitkan dengan kerosakan DNA dalam sel hati dan buah pinggang melalui laluan tekanan oksidatif dan pencetus apoptosis (Salem et al., 2010).
Antibiotik seperti fluoroquinolone (contohnya ciprofloxacin) juga mempunyai sifat genotoksik. Ia menyerang enzim topoisomerase DNA bakteria dan boleh memberi kesan silang kepada sel manusia, menyebabkan keretakan helai DNA ganda – satu bentuk kerosakan yang boleh mencetuskan karsinogenesis (Turesky, 2012)
3. Kombinasi Berbahaya dan Beban Metabolik
Apabila NSAIDs, antibiotik, dan paracetamol digunakan secara serentak atau berulang, beban metabolik ke atas hati dan buah pinggang meningkat secara dramatik. NSAIDs memerlukan metabolisme melalui hati dan berpotensi mengurangkan aliran darah ke buah pinggang, meningkatkan risiko nefrotoksisiti.
Paracetamol pula menghasilkan metabolit toksik NAPQI yang biasanya dinyahaktifkan oleh glutation. Namun, tekanan oksidatif yang tinggi akibat penggunaan NSAIDs dan antibiotik boleh mengurangkan kapasiti glutation, menyebabkan NAPQI terkumpul dan merosakkan sel hati.
Penggunaan antibiotik secara berpanjangan juga boleh menjejaskan fungsi mitokondria dan sistem detoksifikasi, menyebabkan gangguan sistem imun dan pembentukan radikal bebas. Gabungan semua ini mempercepatkan kerosakan selular dan meningkatkan risiko mutasi DNA yang membawa kepada penyakit degeneratif.
Kesimpulan
Penggunaan berulang gabungan NSAIDs, antibiotik dan paracetamol tanpa pemantauan bukan sahaja:
- Merosakkan mukosa gastrik
- Melemahkan sistem detoksifikasi hati
- Tetapi juga boleh menyebabkan mutasi DNA, membuka jalan kepada penyakit degeneratif dan karsinogenesis.
Amalan klinik untuk memberi kelegaan pantas kepada pesakit, khususnya di sektor swasta, perlu dikaji semula dengan mengambil kira keseimbangan antara manfaat segera dan risiko kesihatan jangka panjang.
Rujukan:
Klaunig, J.E. & Kamendulis, L.M., 2004. The role of oxidative stress in carcinogenesis. Annual Review of Pharmacology and Toxicology, 44, pp.239–267.
Laine, L. et al., 2008. Assessment of upper gastrointestinal safety of etoricoxib and diclofenac: results of the MEDAL Programme. Gut, 57(6), pp.730–736.
Salem, H.A., Wadie, W. & Abdel-Aziz, A.E., 2010. Protective effect of melatonin against diclofenac-induced hepatic and renal toxicity in rats. Toxicology and Industrial Health, 26(7), pp.425–433.
Turesky, R.J., 2012. Mechanistic evidence for red meat and processed meat intake and cancer risk: A follow-up on the IARC Working Group. Meat Science, 92(3), pp.857–860.
Copyright © 2025 www.gayahidupholistik.blogspot.com All Rights Reserved.
